Büyük başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün, Nutuk’ta söz ettiği biçimiyle hem strateji hem bir taktik baskını biçiminde gerçekleşen Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi, (26- 30 Ağustos 1922) 26 Ağustos sabahı saat 05. 30’da topçu ateşiyle başladı.
İki gün içinde düşman cepheleri düşürüldü ve 30 Ağustos’ta yapılan savaşın sonunda düşmanın ana kuvvetleri yok edildi. Düşman ordusunun başkomutanlığını yapan General Trikopis de tutsaklar ortasındaydı.
“Demek ki tasarladığımız kesin sonuç beş günde alınmış oldu” der, Atatürk ve bu beş günün sonunda ulaşılan zaferin manasını şu sözcüklerle açıklar:
“Her safhasıyla düşünülmüş, hazırlanmış, yönetilmiş ve zaferle sonuçlandırılmış olan bu harekât Türk ordusunun, Türk subay ve komuta şurasının yüksek kudret ve yiğitliklerini tarihte bir defa daha saptayan ulu bir yapıttır.
Bu eser, Türk ulusunun özgürlük ve bağımsızlık kanısının ölümsüz bir anıtıdır. Bu yapıtı yaratan bir milletin evladı, bir ordunun başkomutanı olduğumdan mutluluğum sonsuzdur.”
Dünya askeri tarihinin en değerli taarruz ve meydan muharebelerinden birini, kurmay zekâsı ve deneyimiyle kazanmış olan Atatürk’ün ağzından dökülen bu sözcükler, mütevazılığının ve milletine duyduğu derin sevgi, hürmetin bir sonucudur. O denli ki “Bütün dünyayı hayretlerde bırakan, bütün dünyayı ister istemez övgülerine sevk eden; topraklarımızı ve kutsal vatanımızı çiğneyen düşman ordularını yok eden bir zafer” olarak nitelendirdiği bu büyük başarıyı kendisine değil, millete ilişkin kılar. Zaferin sahibi olan milletin sıradan bir evladı olduğu için de onur duyar. Büyük Atatürk’ün vefatının üzerinden geçen onca yıla rağmen yüreğimizden ve aklımızdan silinmeyişinin; mevcut siyasi iktidarın tüm uğraşına karşın silinmeyişinin nedenlerinden biri milletimizle kurduğu bu tertemiz münasebettir.
Peki, Atatürk için 30 Ağustos’un yalnızca bir askeri zaferin ötesinde “Özgürlük ve bağımsızlık niyetinin ölümsüz bir anıtı” olmasının nedeni nedir?
Atatürk’ün bir anıt olarak nitelendirdiği 30 Ağustos zaferinden yalnızca altı ay sonra Şubat 1923’te toplanan İzmir İktisat Kongresi’nde yaptığı açılış konuşması bu sorunun karşılığını veriyor. Şöyle diyor Atatürk:
“Siyasi, askeri zaferler ne kadar büyük olursa olsunlar, iktisadi zaferler ile taçlandırılamazlarsa meydana gelen zaferler devamlı olamaz, az vakitte söner.
Bu bakımdan en kuvvetli ve parlak zaferimizin bile sağlayabildiği ve daha sağlayabileceği faydalı karları belirlemek için ekonomimizin, iktisadi hâkimiyetimizin sağlanması ve sağlamlaştırılması ve genişletilmesi gerekir.”
Atatürk için, 30 Ağustos’la menzile ermiş Ulusal Kurtuluş Savaşımızın, gerçek manada bir zafere dönüşmesi için “askeri zaferlerimizin, iktisadi zaferlerle taçlandırılması” kuraldı. Zira Atatürk, ekonomik zaferleri olmayan bir ülkeyi esir bir ülke olarak nitelendiriyor; bu türlü bir ülkenin yabancı sermayenin jandarmalığını yapmaktan öbür bir talihi olmadığını düşünüyordu. Bu nedenle, askeri zaferleri iktisadi zaferlerle taçlandırmamızla birlikte ulaşacağımız tam bağımsız bir Türkiye’nin hayalini kuruyordu.
Bu noktada İzmir İktisat Kongresi’nin, Kasım 1922’de başlayan ve 4 Şubat 1923’de kesintiye uğrayan Lozan Konferansı’na ait tartışmaların gölgesinde toplandığını anımsamak gerekir. Görüşmelerin kesintiye uğramasının akabinde toplanan İzmir İktisat Kongresi’nde yaptığı konuşmada Atatürk, Lozan’ın iktisatla münasebetini şu sözlerle açıklamaktadır:
“Efendiler, görülüyor ki bu kadar kesin ve yüksek bir askeri zaferden sonra bile bizi barışa kavuşmaktan engelleyen nedenler, direkt doğruya ekonomik nedenlerdir. İktisadi kanılardır.
Çünkü bu devlet, bu millet iktisadi hâkimiyetini sağlarsa o kadar kuvvetli temel üzerinde yerleşmiş ve yükselmeye başlamış olacaktır ve artık bunu yerinden kımıldatamazlar. İşte düşmanlarımızın, gerçek düşmanlarımızın, bir türlü istek göstermedikleri budur.”
Ki Atatürk, düşmanlarımızın istek göstermemesiyle meşgul de değildir; “Bütün dünya bilsin ki en sonunda millet tam bağımsızlığının sağlandığını görmedikçe yürümeye başladığı yolda bir an olsun durmayacaktır” kelamlarıyla meydan okumaktan çekinmez. Haklı çıkan Atatürk oldu. Türkiye Lozan’la birlikte, Osmanlı’nın son periyodu prestijiyle ayaklarına bağlanan Düyunu Genele ve kapitülasyonlar üzere “ekonomik” prangalardan kurtuldu.
Bu nedenle Lozan, Atatürk’ün kararlılığının bir sonucu olarak yalnızca siyasi ve diplomatik bir zafer değildir. Lozan tıpkı vakitte bize tam bağımsızlığımızı sağlayan iktisadi bir zaferdir. Lakin, 30 Ağustos’un 101’inci ve Lozan’ın 100’üncü yılında; yani savaş meydanlarında kazandığımız zaferleri iktisadi zaferlerle taçlandırmamızın üzerinden geçen yüz yıllık bir sürecin sonunda ülkemiz, Osmanlı’nın son devrini hatırlatacak halde hayatın her alanda derin bir çözülmenin ve çürümenin pençesindedir.
Örneğin, namus bildiğimiz hudutlarımız kevgire çevrilmiş, milyonlarca kaçak göçmen ülkemize taammüden doldurulmuştur. Demografimize, toplumsal yapımıza, asayişimize, iktisadi hayatımıza yönelik bu duruma iktidar sahipleri gözlerini kapamış; birkaç milyar Avro uğruna, cennet vatanımız Avrupa’nın kaçak göçmen kampına çevrilmiştir.
Şerefli Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı satışa çıkarılmış; şehit kanlarıyla sulanmış topraklarımızda gayrimenkul edinen yabancılara, ay yıldızlı pasaportumuz promosyon kuponu yapılmıştır. Yeniden Sakarya Tank Palet Fabrikası üzere bu ülkenin en stratejik askeri tesisleri yabancı ülkelerin sermayesine peşkeş çekilmiş; mermer, kalker, krom ve altın üzere pahalı madenlerimiz yabancıların iştahına ve insafına terk edilmiştir.
‘GÜÇLÜ MALİYE’ VE ‘SAĞLAM PARA’
Bu iki iktisadi unsur, tüm yokluklara karşın, Cumhuriyetimizi kuran vatansever takımların kırmızı çizgileri olmuştur. “Güçlü maliye” prensibi çerçevesinde bütçe birliğine ve tüm mali işlerin TBMM kontrolünde olmasına değer vermişlerdir.
Bugün geldiğimiz noktada ise bütçe birliğinden eser kalmamış; TBMM’nin bütçe yapma ve bütçeyi denetleme fonksiyonu köreltilmiştir. Varlık Fonu ile bütçe birliği bozulmuş; Cumhuriyetimizin elinde kalan son varlıkları Sayıştay’ın yani TBMM’nin kontrolünden kaçırılmıştır. Yeniden Cumhuriyetimizi kuranlar “Saklanacak ve güvenilecek para yalnız Türk parasıdır” derken bugün ulusal paramız “değer saklama” fonksiyonunu büsbütün yitirmiştir.
Bugünün iktidarı siyasi menfaatı için ülkemizin istikbaline ihanet etmekten çekinmemiş, kur muhafazalı mevduat uygulamasıyla dolarizasyonu Cumhuriyet tarihimizin en yüksek düzeylerine taşımış, Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini talan etmiş, ülkemizin döviz durum açığını arşa çıkarmıştır.
Hazine yalnızca dışarıdan değil içeriden de dövizle borçlanır hale getirilmiş, devletin tüm borç stoku içinde dövizli borçlanmanın hissesi fevkalâde düzeylere sıçramıştır. Yakın tarihimizde birinci sefer iç borcun ödenecek faizi, borcun anaparasını aşmış; bu kifayetsiz takımlar faiz lobilerini bir defa daha ihya etmiştir. Hal bu türlü olunca tıpkı Osmanlı’nın çöküş periyodundaki Düyunu Genele İdaresi’ni hatırlatan, Borçlanma Genel Müdürlüğü de yine kurulmuştur.
Tüm bunların üstüne, iktidar sahiplerinin müsebbibi olduğu fecî hayat pahalılığı ve ağır işsizlik, hanelerdeki sefaleti vahşice artırmıştır. Ulusal servetimiz bir avuç yandaş varsılın elinde toplanmış, gelir ve servet dağılımındaki adaletsizlik tepeye çıkmıştır.
ATATÜRK’ÜN TAVSİYESİ
Ülkemizin ekonomik bağımsızlığı, milletimizin huzur ve refahı, toplumsal istikrarımız bugün bu kifayetsiz takımlar elinde, her türlü tehlikeye ve tehdide açık haldedir. Tüm bu örnekler ışığında, Atatürk’ün kıymetli bir tavsiyesini yine anımsamak gerekiyor.
Atatürk, Nutuk’ta “Saygıdeğer ulusuma şunu öğütlerim ki bağrında yetiştirerek başının üstüne kadar çıkaracağı adamların kanındaki, vicdanındaki öz mayayı çok uygun incelemeye dikkat etmekten hiçbir vakit geri kalmasın” diyor. Atatürk’ün öğüdü, bugün içinde bulunduğumuz ekonomik buhranın ve bu buhranın yarattığı ekonomik soykırımın müsebbiplerini, sorumlularını gözlerimizin önüne serer niteliktedir. İktidar sahipleri, vicdanlarındaki öz mayanın sonucu olarak, ülkemizi yeni bir esirliğe sürüklemiştir. Bir avuç faiz lobisinin ve onların ülkemizdeki işbirlikçilerinin jandarmalığına soyunmuş bir iktidarla karşı karşıyayız. Dahili bedhahlara dönüşmüş olan bu mevcut siyasi iktidar; şahsî çıkarları uğruna ülkemizi ekonomik bir işgalin maksadı haline getirmiştir. Milletimiz, bu ekonomik işgal karşısında harap bir haldedir. Lakin bu kurallar altında dahi her yaştan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının misyonu, bağımsızlığımıza ve Cumhuriyetimize sahip çıkmaktır.
Son seçimler, kimimizde bir yılgınlığa ve dağılmaya neden olsa da uğraşımızı pes etmeden, haktan, hukuktan ve adaletten yana olan herkesle birlikte sürdürmenin bedelini, bu haklı çabayı daha da büyütmenin gerekliliğini göstermiştir. Bizler, “umutsuz durumlar yoktur, umutsuz beşerler vardır; ben hiçbir vakit umudumu yitirmedim” diyen, Mustafa Kemal Atatürk’ün yolundan gidenleriz. Öyleyse umut daima vardır ve daima var olacaktır.
Bu kanılarla tam bağımsızlığımızın miladı olan Ulusal Kurtuluş Savaşımızın her bir kademesinde şehit düşen asker ve sivil tüm kahramanlarımızı rahmetle anıyorum; Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarına bir sefer daha şükranlarımı sunuyorum.
Büyük başkan Mustafa Kemal Atatürk’ün kurmay zekâsı ve askeri deneyimiyle kazanılan Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi’nin 101’inci yıldönümü hepimize kutlu olsun.