Yıkıcı sarsıntılardan, krizlerden, tüm olumsuz olaylardan en çok çocukların etkilendiği herkesin bildiği bir gerçek. Fakat bu tesirlerin en aza indirilebilmesi için alınan tedbirlerin, yapılan çalışmaların kâfi olmadığı da görülüyor.

(Senem Başyurt)

AÇEV Genel Müdürü Senem Başyurt ile sarsıntıların çocuklar üzerindeki tesirleri ve yapılması gerekenler üzerine görüştük.

• Depremden çocuklar nasıl etkileniyor? Zelzelenin çocuklar üzerinde kısa ve uzun vadeli sonuçları neler oluyor? Sarsıntılar sonrasında çocukların içinde bulunduğu tehlikeler neler?

Tüm dünyada, afet ve krizlerin olumsuz sonuçlarından en fazla çocuklar etkileniyor. Çocuklar, bilhassa beyinlerinin en süratli gelişim gösterdiği 0-6 yaş ortasında, afet ve krizlerin olumsuz tesirlerine karşı savunmasız hale geliyor. Fizikî, bilişsel, davranışsal ve psikososyal gelişimleri tehdit altında kalıyor. Meğer çocukların kâfi bakım hizmetlerinden faydalanmaya, eşit öğrenme fırsatlarına erişebilmeye, gelişmeye ve potansiyellerini gerçekleştirmeye gereksinimleri var. Bilhassa erken yaşlarda çocukların ve bakım verenlerinin desteklenmesi kritik değere sahip.

• Deprem bölgelerinde çocukların en büyük muhtaçlıkları neler oluyor? AÇEV’in bu bahisteki müşahedeleri neler?

Erken çocukluk eğitimi uzmanlarımızın saha taramaları bize gösteriyor ki çocukların en temel gereksinimi, inançlı bir ortamda, yaşıtlarıyla birlikte, bir yetişkin nezaretinde toplumsallaşmak ve gelişimlerini destekleyecek yarı yapılandırılmış faaliyetlere katılmak. Biz hem bu muhtaçlığı karşılamayı hem de uyguladığımız bilimsel temelli programlarla eğitim kayıplarının önüne geçmeyi hedefliyoruz.

‘ÇOCUK VE AİLE MERKEZLERİ’

• AÇEV, sarsıntıdan etkilenenler için neler yapıyor?

Adıyaman, Gaziantep-Nurdağı ve Hatay-Defne’de bulunan konteyner kentlerde “Çocuk ve Aile Merkezleri” kuruyoruz.

Tüm merkezlerimizde, çocukların öğrenme kapasitelerini desteklemek üzere farklı yaş kümelerine başka farklı olacak formda program uygulamalarının yapılacağı dört sınıf, konteyner kentteki tüm çocukların faydalanabileceği “Kitap ve Oyuncak Kütüphanesi”, yetişkin sınıfı ve teknoloji sınıfı üzere alanlar bulunuyor. Merkezlerimizde, başta çocuklar olmak üzere sarsıntıdan etkilenenlerin muhtaçlıkları doğrultusundagüncellediğimiz bilimsel temelli eğitim programlarımızı uyguluyoruz. Öncelikli olarak 5-6 yaş kümesindeki çocuklar ile “Yaz Devri Okul Öncesi Eğitim Programı”na başladık. Bu program ile zelzeleden etkilenen çocukların öğrenme kayıplarının telafi edilebilmesi için çalışıyoruz. Çocukların toplumsal, duygusal, fizikî, bilişsel ve lisan gelişimlerini destekleyebilmeyi ve ilkokula hazır başlamalarını sağlayabilmeyi hedefliyoruz.?

Merkezden uzak ilçelerde ve köylerde yaşayan çocuklara, anne babalara ve bayanlara ise gezici hizmet araçlarımızla ulaşıyoruz. Çocuklar, maalesef zelzelede konutlarıyla birlikte şahsî eşyalarını, eğitim gereçlerini ve oyuncaklarını da kaybetti. Bu nedenle çocukları, kendilerine ilişkin erken çocukluk gelişim setleri ile de destekliyoruz. Büyük bir itinayla hazırladığımız, içerisinde hijyen kiti, kırtasiye eserleri, oyuncaklar, kitaplar ve ebeveynler için yönergeler bulunan ‘Mutlu Çantam’ı bölgedeki çocuklarla buluşturuyoruz.”