Uzman Klinik Psikolog Uluğ Davet Beyaz, sabırsızlığın bir şeyin olmasını yahut bir şeyi elde etmeyi çok istemek, fakat bunun için gerekli süreyi beklemeye tahammül edememek olarak tanımlanabildiğini belirterek, sabırsızlığın insan psikolojisine tesirleri hakkında bilgi verdi.
TEKNOLOJİNİN GELİŞMESİ DENETİM VE SABIR YETENEKLERİNİ AZALTTI
Sabırsızlığın insanların ruhsal ve duygusal durumlarını olumsuz tarafta etkileyebilen bir his olduğunu kaydeden Beyaz, “Sabırsız beşerler çoklukla gerilimli, öfkeli, hayal kırıklığına uğramış, mutsuz ve doyumsuz hissedebiliyor. Sabırsızlık, birebir vakitte insanların alakalarına, iş performanslarına, sıhhatlerine ve ömür kalitelerine de ziyan verebiliyor.” dedi.
Sabırsızlığın ruhsal ve duygusal temelleri ortasındaki nedenlere işaret eden tabip bunların; beklenti içinde olma, denetimi elde tutma isteği, takdir görme isteği ve doğuştan getirilen kişilik yapısı olarak sıralanabildiğini söyledi. Beyaz, sabırsızlığın altında yatan nedenler ve tetikleyici faktörlere de değinerek, şunları kaydetti:
“Teknolojinin gelişmesiyle birlikte beşerler hayatlarının pek çok alanında süratli ve kolay erişim imkanına sahip oldular. Bu durum insanların beklenti ve ödül isteklerini artırırken, denetim ve sabır yeteneklerini azalttı. Örneğin, internet üzerinden anında bilgi alabilen yahut alışveriş yapabilen bir kişi, gerçek hayatta birebir süratte sonuç alamadığında sabırsızlanabilir. Gerilimli durumlar insanların ruhsal ve duygusal istikrarlarını bozabilir. Gerilim, insanların daha gergin, dertli, sonlu ve öfkeli olmalarına neden olabilir. Bu hisler da sabırsızlık hissini tetikleyebilir. Beşerler ekseriyetle etraflarındaki insanların beklenti ve paha yargılarına ahenk sağlamak isterler. Bu nedenle, toplumsal baskı altında olan beşerler daha fazla muvaffakiyet, memnunluk, zenginlik yahut hoşluk arayabilirler. Fakat bu amaçlara ulaşmak için gerekli müddet ve gayret gösterilmediğinde sabırsızlık duygusu oluşabilir.”
STRES SABIRSIZLIĞIN HEM NEDENİ HEM DE SONUCU
Sabırsızlığın, gerilimin hem bir sonucu hem de bir nedeni olabildiğini tabir eden Beyaz, “ dedi.
Sabırsızlık ve gerilim, insanların bağlarına, iş performanslarına, sıhhatlerine ve ömür kalitelerine de ziyan verebileceğine dikkat çeken Beyaz şöyle devam etti: “Daha kolay tartışmaya girme ve çatışma yaşamalarına tesir edebilir. Sabırsızlık, başka duygusal reaksiyonlarla de irtibatlıdır. Ekseriyetle öfke, kızgınlık yahut sonluluk üzere negatif hislerle birlikte görülüyor.”
SABIRSIZLIK BAZEN MÜSPET HİSLER DA ORTAYA ÇIKARIYOR
Sabırsızlığın neden olduğu olumsuz hisleri anlatan Beyaz, “Sabırsız beşerler daha kolay öfkelenebilir yahut sinirlenebilirler. Bunun dışında telaş, tasa yahut endişe üzere hislerle da bağlantılıdır, daha çok kaygılanmaya yahut endişelenmeye sebebiyet verebilmektedir. Ayrıyeten sabırsızlık bazen de heyecan, coşku yahut merak üzere olumlu hislerle da ortaya çıkabiliyor.
Genellikle tasa, gerilim, depresyon, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), obsesif kompulsif bozukluk (OKB), bipolar bozukluk, borderline kişilik bozukluğu üzere bozuklukların belirtileri ortasında yer alabiliyor. Sabırsızlık, bu bozuklukların nedeni olmasa da onları tetikleyebiliyor yahut şiddetlendirebiliyor. Sabırsızlık hissinin altında yatan ruhsal meselelerin tespit edilmesi için bir psikiyatriste başvurmak gerekir. Psikoterapi de danışanın problemlerini anlamasına, his ve fikirlerini tabir etmesine, davranışlarını değiştirmesine ve baş etme marifetlerini geliştirmesine yardımcı olur. Ayrıyeten hayat üslubu değişiklikleri de sabırsızlığın tedavisinde kıymetli. Danışanın sağlıklı beslenmesi, nizamlı idman yapması, uyku nizamına dikkat etmesi, alkol ve unsur kullanımından kaçınması, gerilim idaresi teknikleri öğrenmesi ve hobiler edinmesi sabırsızlık hissini azaltmaya ve ruh sıhhatini güzelleştirmeye katkı sağlayabiliyor”
SABIRSIZLIK SORUN ÇÖZME HÜNERLERİNİ ZAYIFLATIYOR
Sabırsızlığın iş ve münasebetler üzerinde olumsuz bir tesire sahip olduğunu tabir eden Beyaz, “Sabırsızlık, kişinin kendisi, etrafı ve amaçları ortasında uyumsuzluk yaşamasına neden olabiliyor. Sabırsızlık, tıpkı vakitte kişinin bağlantı, iş birliği, sorun çözme, yaratıcılık ve esneklik üzere marifetlerini de zayıflatabiliyor.” diye konuştu.
Sabırsızlığın toplumsal ve mesleksel ömür üzerinde olumsuz sonuçları olduğunu da belirten Beyaz, “Sosyal ömürde sabırsızlık, kişinin bağlantı ve münasebetlerini bozabilir. Oburlarının his, fikir ve gereksinimlerine karşı duyarsızlığa sevk edebilir ve daha kolay tartışma yaşama, çatışma yahut hengameye neden olabilir. Diğerlerine güvenmekte yahut bağlanmakta zorlanmaya; yalnızlık, reddedilme yahut terk edilme üzere hislerle baş etmekte zahmet yaşamaya da sebep olabilir.” dedi.
Mesleki ömürde sabırsızlığa bakıldığında kişinin iş performansını ve mesleğini olumsuz tarafta etkileyebildiğini kaydeden Beyaz, “Sabırsızlık bireyin iş arkadaşlarıyla, müşterileriyle yahut yöneticileriyle irtibat yahut iş birliği kurmalarında zorlanmaya neden olur. Ayrıyeten, iş değişimlerine yahut işten ayrılmaya da neden olabilir. Mevcut işte devam ederken de iş gerilimi, tükenme yahut iş tatminsizliği üzere meselelerin yaşanmasında tesirli olabilir” biçiminde konuştu.
SABIRSIZLIKLA BAŞA ÇIKMAK İÇİN ŞAHISLAR NELER YAPABİLİR?
Farkındalık kazanmak, bireylerin kendilerini ve etraflarını daha güzel tanımasına ve anlamasına yardımcı olabilir. Farkındalık kazanmak, insanların sabırsızlık nedenlerini ve tetikleyicilerini fark etmelerine ve bunlarla baş etmelerine imkan sağlar. Yavaşlamak, insanların hayatın tadını çıkarmasına ve anın keyfini sürmesine yardımcı olabilir. Dinginleşme eforu insanların beklenti ve ödül dileklerini azaltırken, denetim ve sabır yeteneklerini geliştirebilir. Bunun için meditasyon, yoga, tabiat yürüyüşü yahut hobiler üzere aktiviteler yapılabilir. Sakinleşme ve rahatlamada nefes idmanları epeyce yardımcı olabiliyor. Bunu yaparken odaklanmaya çalışmak ve derin nefesler almak değerli. Nefes almak, insanların gerilim düzeylerini düşürürken, sabır düzeylerini artırıyor. Vakte bırakmaya çabalamak, bireylerin hayatın akışına güvenmesine ve her şeyin bir vakti olduğunu kabul etmesine yardımcı olabilir. İnsanların sabrını ödüllendirecek sonuçlar elde etmesine imkân tanır. Vakte bırakmak için itimat, umut ve inanç üzere hisler beslenmeli. Tüm bunların dışında da ruhsal danışmanlık yahut terapi üzere hizmetlerden yararlanılabilir.